Khi tôi chưa biết hình hài con ruốc thì tôi đã ăn mắm ruốc, thời đó dân chợ ăn mắm chợ, còn dân quê thì ăn mắm nhà làm hoặc của người quen làm, 2 thứ này khác nhau cơ bản về..."công nghệ": làm mắm chợ là dùng...chân (mang giầy đinh của nhà binh) để dậm ruốc cho nát nhừ, còn mắm làm để ăn thì dùng chày và cối giã bằng tay...
Các má ngày càng già, không còn sức để cầm chày giã ruốc, còn mấy cô trẻ thì chẳng còn mấy người biết làm mắm, cho nên dân quê xứ mình dần dần chuyển sang ăn mắm chợ.
Mắm chợ ngày nay thì xay ruốc bằng máy, cho nên sạn, cát, rong rêu đều nhuyễn nhừ, nhưng thỉnh thoảng trong chén mắm mịm màng, ta còn thấy vài con ruốt dai dai thì chắc chắn là bịt...nylon.
Ruốc có mấy thứ, thứ làm mắm ngon nhất là ruốc huyết, cho mắm có màu đỏ đặc trưng, (thời nay thì màu mè cho mắm chợ thì không có gì khó khăn)
Những con ruốc mới được kéo lên, phơi dốt dốt, xào mỡ cuốn bánh tráng là món ăn ít người có cơ hội thưởng thức.
Do ruốc ngày càng khan hiếm, nên ngày nay phơi ruốc: người ta phải dang nắng cùng với con ruốc, luôn tay dùng que nhỏ để xới cho ruốc mau khô, khô đều và không hao hụt.
Mắm ruốc, mắm còng, mắm tôm chua, mắm cá mồng gà chua...ngày càng trở nên đắt đỏ và khó tìm được mắm ngon.
Mắm cà không còn là thực đơn bình dân, mà dần dần đã trở thành đặc sản.
Thật khó tin phải không?
