Chủ Nhật, 31 tháng 5, 2009

Bóng đã vào sân!

Thế là có cas nhiễm cúm A/H1N1 đầu tiên ở Việt Nam. Và chắc chắn đã có cas nhiễm đầu tiên...
Không phải vì nghèo mà cúm A này nó tha, cũng không vì phải hệ thống dự phòng Việt Nam "giỏi" mà nó sợ.
Theo tài liệu thì cúm này sẽ lây trước một ngày và sau 7 ngày khi có dấu hiệu bệnh, do đó biện pháp kiểm dịch sân bay sẽ không thể ngăn chặn tuyệt đối nguồn bệnh xâm nhập vào Việt Nam.
Chuyện cúm A/H1N1 vào Việt Nam và gây hại như thế nào hoàn tòan là một ẩn số, bởi vì đây là dòng virus cúm mới nên cơ thể chúng ta hòan tòan không có miễn dịch đối với nó, cho nên nếu độc lực nó thấp thì ta bị bệnh nhẹ và ngược lại. Những người mà nó giết chết vừa qua thì thường có trong mình bệnh lý nội khoa sẵn (tiểu đường, thấp khớp, bệnh phổi mạn tính, có thai, suy giãm miễn dịch...) đây là những cơ địa dễ bị nặng khi nhiễm cúm A này.
Theo thống kê của WHO thi hiện nay có 99 trường hợp tử vong ở 4 nước thuộc khu vực châu Mỹ
Tỉ lệ tử vong chung là 0.64 phần trăm. Như vậy, hiện nay thì ta có thể yên tâm một phần vì độc lực virus không cao
Nhưng nếu tỉ lệ tử vong cỡ như Mexico hiện nay là 1.73 phần trăm thì ở cũng mệt lắm. Lo là vì hiện nay rất nhiều người, trong ngoài, trên dưới đều rất tự tin là dịch không chết. Ủa hình như Ban chỉ đạo phòng chống cúm A chỗ mình...
Hãy hít thở đều hòa, chuẩn bị tinh thần và chờ đợi.

Thứ Hai, 18 tháng 5, 2009

chuyện vô trùng


Tiêm chích nói riêng, hay tất cả các thủ thuật ngọai khoa nói chung là phải tuân thủ nghiêm ngặt nguyên tắc vô trùng để tránh làm tổn thêm cho bệnh nhân.
Sinh viên y khoa phải học thuộc lòng các nguyên tắc đó để thực hành bệnh viện cũng như hành nghề sau này.
Tiêm chủng là một thủ thuật ngoại khoa vì vậy cần phải bảo đảm đúng nguyên tắc vô trùng.
Vậy mang gant trong khi tiêm chủng có phải là giữ vô trùng không?
Mấy ngày đi lang thang gọi là "giám sát tiêm chủng", có một chuyện mình không muốn nói vì ngại, nhưng hôm nay đọc ý kiến của một người dân về tiêm chủng trên báo TT, nên viết những dòng này mong ai đó nên thông cảm, chúng mình "tất cả vì trẻ em thân yêu" nhé
Khi mang gant mà giữ được vô trùng thì cái tay mang gant đó chỉ được chạm vào mọi cái ...vô trùng, hay nói cách khác, khi bàn tay mang gant vô trùng mà chạm vào vật gì không vô trùng thì ngay lập tức nó không còn vô trùng. Như vậy, nếu mỗi đứa trẻ tiêm chủng mà được nhân viên y tế thay 1 cặp gant (khi mang gant phải chú ý nhé, chấp tay lại và giơ lên khỏi thắt lưng) thì mới bảo đảm vô trùng, chuyện này là không thể và cũng không cần trong tiêm chủng. Giữ vô trùng trong tiêm thuốc chỉ cần sát trùng kỷ vùng da sẽ tiêm và giữ thân kim không chạm vào bất kỳ vật gì không vô trùng là được.
Tháo ra xỏ vô một cặp gant, họăc cứ một cặp gant mà dùng suốt buổi tiêm, thì chiếc gant tay trong trường hợp này không khác gì gant bảo hộ lao động của mấy người làm vườn sợ dơ tay!
Tóm lại: trước khi tiêm chủng nên rửa tay sạch bằng xà phòng, sau mỗi mũi tiêm thì dùng cồn sát trùng tay để tiêm bé khác, rửa tay lại thường xuyên, mang khẩu trang để tránh nhiễm bẩn thân kim (vì khi nói chúng ta sẽ tung ra không khí một lượng vi trùng đáng kể, nó có thể bám vào thân kim và gây nhiễm trùng chỗ tiêm thuốc)
Vậy mang gant khi tiêm chủng là không cần, và ai hướng dẫn tiêm chủng phải mang gant thì nên coi lại...(bài này không nói tới chuyện tiêm ngừa dịch vụ thu tiền)

Thứ Bảy, 16 tháng 5, 2009

lại dịch tả

Hết mắm tôm rồi tới thịt chó, dịch tả chắc chắn rồi sẽ tốn nhiều giấy mực với chuyện thịt chó có phẩy khuẩn tả.
Thật là buồn khi Y tế thế giới cho rằng: bệnh tả là một trong những chỉ điểm của sự phát triển xã hội, cho thấy tình trạng vệ sinh và sự cung cấp nước sạch không đầy đủ ở đó. Thiệt là tự ái, vì nếu phiên dịch theo kiểu quê tui là: chỗ nào có tả chỗ đó dơ có...căn cứ!
Năm rồi Bộ trưởng y tế nhà mình phải đăng đàn trước Quốc hội giải trình chuyện mắm tôm gây tả. Năm nay, phát hiện chó có tả thì dĩ nhiên là phải làm đủ thứ chuyện (chưa thấy cấm ăn thịt chó, hay tiêu diệt chó) nhưng người dân thì chỉ muốn là sau những biện pháp đó (chôn mắm tôm hay gì gì) của chính quyền thì dịch phải dứt, không dứt thì...xin mời Bộ trưởng đăng đàn giải thích vậy.
Hình như Y tế thế giới chỉ nói tả chủ yếu lây truyền qua thức ăn, nước uống bị nhiễm khuẩn tả, muốn phòng tránh tả thì cứ giữ vệ sinh chung, ăn chín, uống sôi như ông bà ta dặn là được chớ không cần gì là lớn lao lắm.
Thôi nghỉ, đọc văn chơi nhé
"Con kiến mà leo cành đa, leo phải cành cụt, leo ra leo vào
Con kiến mà leo cành đào, leo phải cành cụt leo vào leo ra..."

xin mời, khỏi cần chó hay tôm cũng coi chừng...(ảnh VietNamNet)

Thứ Hai, 11 tháng 5, 2009

Quà của Cô Lý Lan



Đây là cuốn "Hồi xuân" Cô gởi tặng qua đường bưu điện tháng trước (mấy bạn đừng có cà nanh nghe)



Cái này thì đã 27 năm, nghe Gắt nói lúc đó Cô tặng cho học trò của lớp chủ nhiệm mỗi đứa một tấm. Gắt giữ gìn cẩn thận phần của mình cho tới hôm nay.
Xin khoe cùng mọi người.

Chủ Nhật, 10 tháng 5, 2009

Đốn!

Tôi tin chắc rằng cây cũng có hồn, nhất là những cây mà mình đã gắn bó trong một thời gian dài, từng nâng niêu, chăm sóc nó. Chắc nó cũng đau, cũng khóc, cũng ứa máu (mặc dù không đỏ), chắc nó cũng tha thiết mong tôi bước qua để cứu nó, nhưng tôi đã trễ, mọi sự trễ nảy đều có giá. Tôi đã chết lặng, và thật buồn.
Có lẽ không đến nỗi vì ghét tôi mà họ nỡ đốn đi mấy cái cây tôi trồng, chẳng qua là khác nhau về góc nhìn "sự vật hiện tượng" mà thôi, qua đây tôi chỉ muốn nhắc rằng: đốn cây bao giờ cũng dễ dàng hơn trồng cây và đập đổ bao giờ cũng dễ hơn là gầy dựng.
Cây bị hạ rồi có thể trồng lại,
Chỉ sợ, có những giá trị rất to lớn nhưng vô hình , nên có người đang phá đi, mà chúng ta không hề hay biết. Bất hạnh là ở chỗ đó!


Phủ phàng



Xếp đống

khóc?

Thứ Sáu, 8 tháng 5, 2009

chênh!

Ngày xưa có một cô gái con nhà khá giả, đủ sữa nuôi nên cô lớn nhanh, và chiều cao cũng khá. Đến tuổi gã chồng, cha mẹ cô gái dù hạ từ "6 lễ" xuống còn "phú phạt" mà cũng không có thằng nào xứng với cô. Lúc đó, thời "cửa chưa mở" nên chưa có thi hoa hậu, cũng chẳng có ngoại kiều lang thang tìm vợ như bây giờ. Hết hy vọng, song thân đành phải gã cô cho...bạn tôi.
Kể từ dạo ấy bạn tôi phải luôn đi giầy...cao đế, cô vợ thì phải gọt giầy dép mỏng đến độ nó chỉ còn là một miếng da 3 ly, thỉnh thoãng nàng còn thỏ thẻ "để em đi chân không cho nó dễ ...coi". Hạng bạn bè cỡ như tui thì khỏi nói, đế dép 3 phân nhưng cũng chỉ đứng xa để luôn giữ khoảng cách...dễ nhìn.
cưới rồi, nhờ cả hai đều đồng lòng miệt mài "so đủa": nàng chịu thiệt, ráng thường xuyên khom xuống, còn chàng luôn giữ thế ưỡn lên, nên dần dần không còn "lệch" mấy.
Nhớ khi xưa, lúc mà bà con ta coi chích ngừa như là chuyện "nhà nước dư hơi" "chớ tụi tao có chích mũi nào đâu mà 6-70 năm vẫn chạy tốt" làm bọn mình vừa giận vừa tủi thân, những thằng "ăn học" được chút đỉnh như chúng mình cảm thấy sao mà họ lạc hậu quá, nên nhủ thầm phải "hy sinh" bớt một mớ, thì mới khá được.
Bây giờ thì khác, nhà y tế mới "ho" lên một tiếng thì bà con ùn ùn tới ngay để được tiêm trước, dẫu có 2 người cũng...chen. Không có thuốc thì lần sau tới nữa, quyết lòng nghe lời "tuyên truyền giáo dục sức khỏe" chích đủ liều thằng (con) quí tử.
Nhưng chuyện đời không đơn giản, mấy cô mấy cậu bây giờ ngồi tại chỗ tiêm chích thuận tiện thật, uy thế thật, nhưng vẫn còn đâu đó chuyện bên cao bên thấp. trong khi người dân đã nâng tầm biết và làm thì vài trạm y tế thì cho thấy vẫn còn kiểu "hành hiệp" như ở thế kỷ trước: máy móc có nhưng "phát miệng" rồi than...đau họng; dân phòng, dân quân ngồi ở không mà chẳng thấy ai nhờ sắp xếp xe cộ cho ngay ngắn. Nếu nghe đọc tên bằng máy thì nộp phiếu xong ra gốc cây ngồi chờ có lẽ là dễ chịu hơn, (hăm he cúm heo nữa là ai cũng dang ra xa, khỏe cả...trăm người)
Bà con đem cục cưng mình vào cho mấy bạn mình "xử", mà nhân viên y tế giò cẳng tay chân mồm mũi quá ư thoải mái, các nguyên tắc vô trùng còn mãi trong sách không chịu ra đời, thì thiệt bụng họ chẳng an tâm đâu (vì ba bước là tới Sài gòn, so sánh họ thấy liền) Nhớ năm gần đây, một cas nhiễm trùng cực khủng xảy ra ở quận 5, mà khi xét nghiệm lại thấy vi trùng gây áp xe cho một "cục cưng" đó, nó cùng cha cùng mẹ với vi trùng thường trú trong họng của nhân viên y tế chích thuốc.
Chuyện đời chồng thấp vợ cao, dẫu cố so cũng khó bằng. Ra đường hơi buốn tí, nhưng cũng an ủi, (ít nhứt là với mình) là chuyện vợ chồng muốn tát cạn biển Đông thì phải tát ngày tát đêm, chủ yếu là tát ở nhà chứ đâu phải ngoài sân.
Nay bà con mình đã cố "cao lên" rồi, biết tiêm ngừa là tốt lắm, cũng biết "ăn năn" rồi, mưa gió gì cũng đi...nhưng thế kỷ 21 mà mình cứ thấy gắn kiểu y khoa thời tem phiếu thì hỏi ai không rầu.
Chuyện "chênh vênh" nhận thức này từ từ...bác Q sửa. Bà con ráng chịu "hên xui" một thời gian nữa vậy.


Rối không đáng có - một biểu biện của y tế còn ..."lùn"


???

Thứ Tư, 6 tháng 5, 2009

Nặng - nhẹ vô lường

Nhớ lại câu: "cũ người, mới ta" để an ủi cho những ai đang xài đồ đã "qua sử dụng". Trong đương đầu với bệnh tật cũng vậy, bệnh có thể nặng với người này nhưng cũng có thể nhẹ với người khác vì còn nhiều yếu tố đi kèm (mập ốm, già trẻ, gái trai, giàu nghèo...). Thầy thuốc mà chỉ thấy bệnh trước mắt mà không xem xét yếu tố đi kèm là "non tay" để đến khi xuất hiện biến chứng tùm lum rồi mới ừ, à thì quá muộn.
Dịch cúm A/H1N1 hôm nay cũng có cái gì đó lấn cấn khi viết, khi nói. Nếu tuần trước mà phát thì tất cả đều đồng thanh "nặng, chết người" nhưng từ ngày thứ 2 này thì cái lưỡi không xương bắt đầu phát huy tác dụng...Một số người "xét lại" và thậm chí chế giểu lẫn nhau, những người theo trường phái lạc quan chủ nghĩa thì cho rằng cúm này còn thua cúm mùa. Còn ai thận trọng thì "hãy đợi mùa thu trở lại" vì người ta nói rằng, năm xưa dịch H1N1 khởi đầu cũng vào mùa xuân, sau đó thì lắng xuống và bùng lên và hủy diệt hàng chục triệu người vào mùa thu-đông tiếp đó - lúc đó mới vào mùa cúm thật sự.
H1N1 còn ở ngoài cửa nhưng trong nhà thì còn nhiều chuyện cần phải tính: Phòng chống cúm A/H1N1 tại VN: Nhiều tình huống chưa có lời giải, với tỉ lệ tử vong hiện nay là xấp xỉ 2%, là một con số đáng quan tâm, nếu chúng ta làm phép tính: 25% dân số bị ảnh hưởng (theo dữ liệu các trận dịch trước) thì số người chết sẽ không phải là nhỏ.
Tin mới nhất mà báo việt chưa đăng là Mỹ xác nhận cas thứ 2 chết do cúm A/H1N1 ở bang Texas. Lão nhà giàu này có chết người thì Y tế thế giới nhúc nhít liền. Đời là thế.
Trước mắt là theo dõi và làm việc bình thường.

Thứ Hai, 4 tháng 5, 2009

Hạ nhiệt

Sáng hôm nay, mặc dù số cas bệnh được xác nhận tăng cao hơn hôm qua, số nước bị ảnh hưởng cũng nhiều hơn, nhưng gần như các tờ báo lớn đều đang tải các tuyên bố của các quan chức y tế trên khắp thế giới là: hình như chúng ta đang phản ứng "quá mức cần thiết", "lo sợ quá mức" , "không nguy hiểm như chúng ta nghĩ"... Và lần đầu tiên (kể từ ngày nâng cấp cảnh báo dịch cúm lên bậc 5) trên Reuters dùng từ "flu epidemic" mà không dùng cụm từ quen thuộc mấy ngày nay là "Flu pandemic"
Phòng bệnh hơn chữa bệnh, nhân dịp này cũng nên xem lại chuyện vệ "sinh phòng bệnh ở xứ mình" ra rã kêu gọi mọi người nên rửa tay để giảm mắc bệnh nhiễm trùng nói chung, bệnh cúm nói riêng, mà vô bệnh viện, trường học, công sở...kiếm chỗ rửa tay thì lại vất vã vô cùng.
Cũng mừng, nhưng hạ nhiệt rồi chắc khó mà lắp thêm vòi nước, bồn rửa tay...

Chủ Nhật, 3 tháng 5, 2009

Buồn tập 2 cho họ nhà Trư

Theo thông tin từ CNN: Ông Brian Evans thuộc cơ quan kiểm nghiệm thực phẩm Canada (Canadian Food Inspection Agency) cho biết: Một đàn heo ở một trang trại vùng Alberta (tây Canada) bị nhiễm cúm heo từ...người!
Người này sau khi đi du lịch Mexico về thì mắc bệnh cúm, hiện nay đang hồi phục. Các xét nghiệm cho thấy virus H1N1 thấy trong bầy heo này có nguồn gốc từ người, dĩ nhiên sau đó đàn heo bị "cô lập". Chuyện virus cúm heo nhảy qua nhảy lại từ heo sang người và người sang heo cũng đã được biết từ trước đến nay, sự nhảy nhót nguy hiểm này phần lớn bị "hàng rào miễn dịch loài" cản lại. đó là cái mà tạo hóa xây dựng để cho các loài được "bình đẳng" với nhau về ...bệnh tật. Không có loài nào làm "cha" loài nào.
Bộ máy nào chạy mãi thì cũng có lúc trục trặt, cúm A/H1N1 hôm nay cũng là một "vấn đề" của bộ máy tạo hóa. Thôi thì muốn yên thân hãy chung sức cùng nhau sửa chữa vậy.
Hãy tin đi, ngày mai rồi sẽ có cúm A khác.

Thứ Sáu, 1 tháng 5, 2009

Tin buồn cho họ nhà Trư!

Ngày 30/4/2009, 3 ông lớn: Tổ chức Y tế thế giới (WHO); Tổ chức lương nông thế giới (FAO) và Tổ chức Thú y thế giới (OIE) cùng đồng thanh tuyên bố: bà con cứ thoải mái ăn thịt heo và các sản phẩm từ heo. Vì khi nấu chín kỷ thì bất kỳ lọai rirus nào cũng bị triệt hạ, không lo bị nhiễm cúm A qua đường ăn uống.
Bà con chăn nuôi heo hết hoang mang, còn người tiêu dùng đừng tin vào lời đồn nhãm mà làm xáo trộn thị trường. Hơn nữa, chúng ta cũng cần phải bồi dưỡng để tăng sức đề kháng mà chống dịch chứ.
Nhớ rửa tay kỷ (họ cũng nhắc vậy), đừng vì quên rửa tay, rồi mắc bệnh mà đổ thừa do ăn thịt heo, tội nghiệp. (cái này tui nói)

Đọc lại bài báo cũ

Đây là bài báo cũ từ mấy năm trước, khi mà cúm gà đang lúc còn "hưng thời".

SỰ KHỦNG KHIẾP CỦA ĐẠI DỊCH CÚM GIA CẦM

Trong thời gian gần đây các phương tiên thông tin đại chúng liên tục cảnh báo về đại dịch cúm gia cầm mà các chuyên gia y tế khẳng định là có nguy cơ xảy ra rất cao. Để xảy ra đại dịch thì virus cúm gia cầm phải biến thể để tạo ra dòng virus cúm mới có hai đặc điểm: có độc tính cao; và dễ lây lan từ người này sang người khác
Khi dịch xảy ra thì khó có khả năng khống chế , vì bệnh cúm là bệnh lây qua đường hô hấp, mầm bệnh tung ra không khí qua hắt hơi, sổ mũi, ho khạc. Điều nguy hiểm hơn là người bị nhiễm virus có thể lây cho người khác trước khi họ có dấu hiệu bị bệnh.
Các trận dịch trước đây người ta ghi nhận có từ 25 – 35% dân số bị nhiễm bệnh. Tình huống dịch nhẹ có thể gây ra cái chết cho từ 2 – 7,4 triệu người ( theo dữ liệu trận dịch 1957) còn nếu độc lực virus cao như từng gây ra trận dịch 1918 thì số tử vong sẽ lên đến hàng chục triệu người (Ở Mỹ tỷ lệ tử vong trong trận dịch đó khoảng 2,5 %)
Khi dịch xảy ra số người cần chăm sóc y tế sẽ tràn ngập các cơ sở y tế; giao thông, thông tin liên lạc sẽ đình trệ; các dịch vụ cần thiết khác sẽ gián đoạn hoạt động, và nguy hiểm hơn có thể xảy ra tình trạng vô luật pháp (nhân viên công lực sẽ phải vắng mặt do bản thân hoặc thân nhân bị bệnh hoặc chết). Vì dịch bệnh có tính lan rộng toàn cầu cho nên khó có sự trợ giúp quốc tế vì các quốc gia sẽ phải tự đương đầu với tình hình rối ren trong nước mình
Hậu quả là tình hình kinh tế, xã hội sẽ bị ảnh hưởng nghiêm trọng, nhẹ nhất là các cảnh báo hạn chế du lịch, hạn chế thương mại đối với vùng có bệnh, mà Việt Nam là một trong những ổ của dịch. Từ đó để thấy rằng xã hội hoá công tác phòng chống dịch hiện nay là rất quan trọng, các ngành kinh tế cần phải trút hầu bao cùng Chính phủ để phòng dịch, người dân cần hợp tác với Chính quyền thực hiện các biện pháp kiên quyết để thanh toán nguồn virus ở gia cầm, vì đây là một trong những chiến lược quan trọng để phòng bệnh. Về lâu dài, cần phải thay đổi cả hệ thống kinh tế ở nông thôn vì khi chăn nuôi nhỏ lẻ là nguồn thu nhập tương đối lớn của nông dân như mô hình VAC, thì nguy cơ vẫn còn lơ lửng.

Không còn cúm heo nữa!

Chắc là để tránh nay gà mai heo (mốt gì gì nữa) trong các các kế họach, phát biểu sẽ lộn xộn giữa heo và gà, nên từ ngày hôm qua 30/4/2009 WHO đã thống nhất các tên gọi: swine influenza, swine flu, cúm heo, cúm lợn thành một duy nhất trên toàn cầu: đó là cúm A/H1N1
Dễ rồi nhé, các bạn làm giáo dục sức khỏe!
(bắt chước đặt tên giật gân tí)